اشتباهات رایج در استیکینگ (Staking) رمزارزها

اصطلاح استیکینگ (Staking) در دنیای ارزهای دیجیتال به فرآیند قفل کردن دارایی‌های رمزارزی برای پشتیبانی از امنیت یک شبکه و دریافت پاداش در ازای آن، گفته می‌شود.

در سال‌های اخیر، استیکینگ (Staking) به روشی محبوب در میان سرمایه‌گذاران برای کسب درآمد غیرفعال (passive income) تبدیل شده است و در حالی که به نظر می‌رسد فرآیند ساده‌ای است، راه‌های زیادی وجود دارد که سرمایه‌گذاران می‌توانند انتخاب‌های بهتری هنگام استیک کردن (Staking) رمزارزهای خود داشته باشند.

• فریب بازدهی بالا را خوردن

اولین اشتباه رایج در استیکینگ (Staking) رمزارزها فریب بازدهی بالا را خوردن است. یکی از شاخص‌های کلیدی مورد استفاده برای تعیین بازدهی استیکینگ (Staking) یک دارایی، درصد بازدهی سالانه (annual percentage return) یا APR است. پلتفرم‌های ارائه‌دهنده خدمات استیکینگ (Staking) معمولاً APR حاصل از استیک کردن دارایی‌ها را اعلام می‌کنند. در این میان، برخی از پلتفرم‌ها APR بسیار بالایی برای جذب سرمایه‌گذاران به پلتفرم‌های خود ارائه می‌دهند. با این حال، باید توجه داشت که این APRها اغلب ارقامی غیرواقعی هستند که با تورم بالای یک رمزارز پشتیبانی می‌شوند.

برای مثال، APR برابر ۱۰۰ درصد برای یک دارایی ممکن است معامله جذابی به نظر برسد، اما این رقم معمولاً برای همه توکن‌های جدیدی است که در حال انتشار هستند (تورم). مشکل این است که این توکن‌های جدید اغلب توسط گیرندگان فروخته می‌شوند. این کار باعث می‌شود قیمت رمزارزی که در دست دارید، کاهش یابد. بنابراین، ممکن است APR صد درصدی به دست آورده باشید، اما فشار فروش می‌تواند قیمت آن دارایی را کاهش دهد و در نتیجه، ضرر خواهید کرد.

برای حل این مشکل، مفهوم بازدهی تعدیل‌شده (adjusted yield) معرفی شده است: نرخ پاداش سالانه‌ای که با نرخ تورم عرضه در شبکه تعدیل می‌شود. بنابراین، هر سرمایه‌گذار باید قبل از استیکینگ (Staking) ارز دیجیتال خود، نرخ تورم، نحوه تولید بازده و بازده استیکینگ (Staking) بلندمدت آن را بداند. برای این منظور، شما باید تحقیق کنید که کدام ارزهای دیجیتال در حال حاضر بالاترین بازدهی را برای استیکینگ دارند. وبسایت‌هایی مانند Staking Rewards می‌توانند اطلاعات ارزشمندی در این مورد ارائه ‌دهند. برای تعیین اینکه کدام دارایی رمزارزی بهترین بازدهی تعدیل‌شده بر اساس تورم را دارد، از طریق این لینک به ستون «بازدهی تعدیل‌شده» در این وبسایت نگاه کنید. از بین ۱۰ رمزارز برتر لیست، آن ارز دیجیتالی را انتخاب کنید که با استراتژی سرمایه‌گذاری و تحمل ریسک شما مطابقت دارد.همچنین، این نکته را هم در نظر داشته باشید که استیکینگ یک استراتژی سرمایه‌‎گذاری بلندمدت است. ایجاد تنوع در دارایی‌های رمزارزی که قصد استیک کردن آنها را دارید نیز می‌تواند به کاهش ریسک و افزایش بازدهی کمک کند. علاوه بر این، همیشه مراقب شرایط بازار باشید و تحقیقات خود را به طور منظم به‌روز کنید.

• انتخاب اولین اعتبارسنج در لیست بیشتر پلتفرم‌ها از کاربران می‌خواهند که قبل از استیک کردن رمزارزهای خود، یک اعتبارسنج یا validator انتخاب کنند و سرمایه‌گذاران معمولاً اولین مورد در لیست یا اعتبارسنجی با بیشترین کاربر و ارزش استیک‌شده را انتخاب می‌کنند. این کار دو مشکل اساسی دارد:

1. اولین اعتبارسنج در لیست ممکن است یک اعتبارسنج پایه باشد (هر شبکه، اعتبارسنج‌های خود را دارد) که می‌تواند منجر به متمرکز شدن شبکه شود.
2. ممکن است یک اعتبارسنج تصادفی در بالای لیست باشد و بعید است که بهترین اعتبارسنج برای به حداکثر رساندن پاداش استیکینگ (Staking) باشد.

بنابراین، سرمایه‌گذاران باید بدانند که چگونه یک اعتبارسنج را انتخاب کنند و قبل از استیکینگ (Staking) ارز دیجیتال خود، بررسی لازم را انجام دهند.

• ندانستن نحوه انتخاب اعتبارسنج

یکی دیگر از 5 اشتباه رایج در استیکینگ (Staking) رمزارزها ندانستن نحوه انتخاب اعتبارسنج است. انتخاب یک اعتبارسنج، یکی از مهم‌ترین مراحل هنگام استیکینگ است که چالش‌های خاص خود را دارد:

1. تعیین اینکه کدام ارائه‌دهندگان در آینده همچنان قابل‌اعتماد خواهند بود، دشوار است.
2. در بیشتر موارد، باید مشخص شود که آیا یک شرکت خاص، از بهترین شیوه‌های این صنعت پیروی می‌کند یا خیر.

کیفیت اعتبارسنج در پاداش استیکینگ (Staking) شما نقش دارد و همچنین، خطر اسلشینگ (slashing) شما را تعیین می‌کند. اسلشینگ، یک مکانیزم تنبیهی در شبکه‌های بلاکچینی اثبات سهام (PoS) برای جریمه کردن اعتبارسنج‌ها (و کسانی که با آنها استیکینگ را انجام می‌دهند) به دلیل رفتارهای نادرست است. این رفتارهای نادرست می‌تواند شامل اقداماتی مانند دو بار امضا کردن یا آفلاین شدن برای مدتی طولانی باشد. یک Verified Provider Program می‌تواند به شما در انتخاب اعتبارسنج کمک کند. برنامه ارائه‌دهنده تأییدشده، ابتکاری برای افزایش اعتماد و شفافیت در صنعت استیکینگ با اطمینان از رعایت مجموعه‌ای از معیارها، از جمله مدیریت ریسک و اقدامات امنیتی، توسط ارائه‌دهندگان است. این برنامه با اجرای پروتکل‌های راستی‌آزمایی دقیق و ترویج پایبندی به بهترین شیوه‌های صنعت، نمایندگان (delegators) را قادر می‌سازد که هنگام انتخاب از میان طیف وسیعی از ارائه‌دهندگان موجود، تصمیمات آگاهانه‌تر و مطمئن‌تری بگیرند.

علاوه بر انجام بررسی دقیق در مورد اعتبارسنج و تیم پشت آن، چند شاخص‌ درون زنجیره‌ای کلیدی هم وجود دارد که هنگام انتخاب اعتبارسنج باید به آنها توجه کنید؛ از جمله: حق کمیسیون، فعال بودن، قدرت رأی در شبکه، محبوبیت در میان نمایندگان و میزان استیکینگی که خود اعتبارسنج انجام داده است.

• انتخاب ساده‌ترین گزینه استیکینگ (Staking)

سرمایه‌گذاران اغلب تمایل دارند که ساده‌ترین گزینه استیکینگ (Staking) را که به کمترین تلاش نیاز دارد، انتخاب کنند. اما، این کار می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری‌های نادرست و غیربهینه شود. در بخش استیکینگ، سرمایه‌گذاران معمولاً راه‌حل‌های استیکینگ متمرکز را بدون در نظر گرفتن گزینه‌های جایگزین یا تلاش برای یادگیری در مورد راه‌حل‌های غیرحضانتی، انتخاب می‌کنند. برای یک تصمیم‌گیری آگاهانه، کاربران باید تفاوت بین استیکینگ حضانتی (custodial) و غیرحضانتی (non-custodial) را بدانند.

استیکینگ (Staking) حضانتی به این معنی است که شما رمزارزهای خود را از طریق یک نهاد متمرکز (به عنوان مثال، صرافی‌های بایننس و کوین بیس) استیک می‌کنید. این نهاد، متولی و نگهبان دارایی‌های شما است و شما باید مدیریت کلیدهای خصوصی خود را به آن بسپارید.در مقابل، در استیکینگ غیرحضانتی، شما خودتان کنترل کلیدهای خصوصی را در اختیار دارید. این بدان معنی است که شما خودتان رمزارزهای خود را کنترل می‌کنید و مسئولیت نگهبانی از آنها بر عهده خودتان است. برای استیکینگ (Staking) غیرحضانتی، اغلب از کیف پول‌های وب مانند متامسک (MetaMask) یا کیف پول‌های سخت ‌افزاری مانند لجر (Ledger) استفاده می‌شود.

بنابراین، قبل از انجام استیکینگ (Staking)، درک خطرات مرتبط با هر روش بسیار مهم است. یکی از بزرگ‌ترین اشتباهاتی که سرمایه‌گذاران مرتکب می‌شوند این است که یک گزینه را به خاطر راحتی آن انتخاب می‌کنند. با این حال، فروپاشی اخیر چند نهاد متمرکز نشان می‌دهد که اولویت قرار دادن راحتی، می‌تواند برای کاربران بسیار گران تمام شود.

• پرداخت حق کمیسیون بیش از حد

آخرین اشتباه رایج در استیکینگ (Staking) رمزارزها پرداخت حق کمیسیون بیش از حد است. حق کمیسیون، مبلغی است که در ازای ارائه خدمات استیکینگ (Staking) به ارائه‌دهندگان پرداخت می‌شود. بسته به پلتفرم، هزینه‌ها ممکن است متفاوت باشند. فرض کنید یک سرمایه‌گذار، یک اعتبارسنج تصادفی را انتخاب می‌کند، بدون اینکه از قبل بررسی لازم را انجام دهد. در این صورت، او ممکن است در دام پرداخت نرخ کمیسیون بیش از حد به اعتبارسنج بیفتد. برخی از پلتفرم‌های استیکینگ(Staking) نیز هزینه هنگفتی را برای خدمات خود دریافت می‌کنند.

البته در نظر داشته باشید که پرداخت هزینه در پلتفرم‌های استیکینگ (Staking) لزوماً یک علامت هشدار نیست. فقط مطمئن شوید که می‌دانید هزینه چه چیزی را می‌پردازید و آیا مایل به پرداخت هزینه آن خدمات هستید یا خیر. هزینه کمیسیون معمولاً بسته به شبکه بین ۵ تا ۱۰ درصد متغیر است.

انتخاب پلتفرم مناسب برای استیکینگ (Staking)

وقتی صحبت از استیکینگ (Staking) می‌شود، انتخاب پلتفرم مناسب بسیار مهم است و انتخاب پلتفرم اشتباه می‌تواند مشکلات زیادی به همراه داشته باشد. اگر قصد انجام استیکینگ (Staking) را دارید، می‌توانید با بررسی عواملی همچون تجربه کاربران، امنیت، نرخ بهره، ارزهای دیجیتال پشتیبانی‌شده، پشتیبانی از لیکویید استیکینگ (Staking) و … پلتفرم مناسب و مطابق با اهداف خود را انتخاب کنید.

امن‌ترین راه برای استیکینگ (Staking) ارزهای دیجیتال

انتخاب امن‌ترین راه برای استیکینگ (Staking) ارزهای دیجیتال به میزان تحمل ریسک و استراتژی سرمایه‌گذاری شما بستگی دارد. با این حال، چند دستورالعمل کلی وجود دارد که می‌توانند به شما در کاهش خطرات مربوط کمک کنند:

• برای استیکینگ ارزهای دیجیتال خود، یک ارائه‌دهنده خدمات معتبر را انتخاب کنید. هنگام انتخاب یک ارائه‌دهنده خدمات استیکینگ، درباره آن شرکت تحقیق کنید و مطمئن شوید که شهرت و سابقه خوبی دارد.
• اطمینان حاصل کنید که خطرات مرتبط با استیکینگ (Staking)، مانند احتمال اسلشینگ، را درک کرده‌اید و یک برنامه مشخص برای مدیریت آن خطرات دارید.
• به طور مرتب وضعیت دارایی‌های استیک‌شده خود و عملکرد شبکه را بررسی کنید تا مطمئن شوید که همه چیز طبق انتظار پیش می‌رود. به یاد داشته باشید که استیکینگ (Staking) یک استراتژی سرمایه‌گذاری بلندمدت است و بازار ارزهای دیجیتال بسیار پرنوسان است. بنابراین، داشتن یک پرتفوی متنوع و آماده شدن برای نوسانات بازار، کار عاقلانه‌ای است.