کاربرد فراکتال ها در تحلیل تکنیکال

فراکتال نقاط عطف بالقوه را در نمودار جدا کرده و پس از آن با رسم چند فلش، وجود یک الگو را نمایانگر می‌کند. فراکتال صعودی در بازار گاوی نشان‌گر افزایش قیمت است. برعکس دیده شدن فراکتال نزولی در بازار خرسی به‌معنای کاهش قیمت بیشتر است.

همچنین فراکتال‌های صعودی با فلش رو به پایین و فراکتال‌های نزولی با فلش رو به بالا مشخص می‌شوند.فراکتال به طور کلی به ساختارهایی گفته می‌شود که در درون خود ریزساختارهایی مشابه با خود دارند. این ساختارها به خصوص در هندسه و معماری بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.در بازارهای مالی نیز اگرچه نوسانات قیمتی به نظر تصادفی و رندوم هستند، ولی این بازارها مرتباً در حال تشکیل روندها و الگوها هستند. تحلیل تکنیکال براساس شکل‌گیری همین روندها و الگوها پایه‌گذاری شد. یکی از پایه‌ ترین الگوهای درحال تکرار در بازارهای مالی فراکتال‌ها هستند.

بیل ویلیامز و فراکتال

در تعریف کلی آقای ویلیامز از این الگوها، یک فراکتال از ۵ کندل یا میله شکل می‌گیرد و یک الگوی برگشتی حساب می‌شود. به این معنی که با تشخیص این الگو در جای مناسب می‌توانیم انتظار برگشت قیمت را داشته باشیم. به طور کلی دو قانون برای شناسائی فراکتال‌ها وجود دارد که عبارتند از:

• در نقاط برگشت خرسی که انتظار تشکیل قله را داریم، باید الگوئی با بالاترین قله (Highest High) در وسط و دو قله پائین‌تر در دو طرف قله اصلی شکل بگیرد.
• برای نقطه برگشت گاوی (زمان تشکیل کف)، انتظار تشکیل یک الگو با پائین‌ترین دره (Lowest Low) در وسط و دو دره بالاتر در دو طرف دره اصلی داریم.

مشخص‌ترین عیب الگوهای فراکتال ویلیامز

اولین عیبی که یک معامله‌گر در ساختارهای فراکتال تشخیص می‌دهد، این است که این الگوها برای معامله با تأخیر همراه هستند یا به اصطلاح اندیکاتورهای پیرو (Lagging Indicatior) هستند. بعد از گذشت دو بازه زمانی (برای مثال دو روز) از تشکیل نقطه برگشت می‌توانیم فراکتال را رسم کنیم. البته، در صورتی که نقطه برگشت به درستی شناسایی شده باشد، انتظار داریم که بسیار بیشتر از دو روز (یا هر بازه زمانی نسبت به تایم‌فریم انتخابی ما) حرکت برگشتی داشته باشیم. پس از شکل‌گیری الگوی فراکتال، برای فراکتال خرسی انتظار ریزش قیمت و برای فراکتال گاوی انتظار رشد قیمت را داریم.

نحوه ایجاد و استفاده از فراکتال‌ ویلیامز در نمودار قیمتی

اکثر پلتفرم‌های تحلیل تکنیکال فراکتال‌ها را به صورت یک اندیکاتور در اختیار کاربران خود قرار می‌دهند. تنها کاری که در پلتفرم تحلیلی خود باید بکنید این است که در لیست اندیکاتورهای خود عبارت Fractal را جستجو کنید و با انتخاب آن، پلتفرم به صورت اتوماتیک تمامی الگوهای فراکتال را در نمودار مشخص می‌کند.

اندیکاتور فراکتال و الگوهای نموداری چه تفاوتی دارند؟

چیزی که الگوی فراکتال را منحصربه‌فرد می‌کند توانایی این الگوی قیمتی در تشخیص و شناسایی روند قیمت است. فراکتال‌ها تنها ۵ کندل متفاوت هستند. از سوی دیگر الگوهای نموداری محدود به پنج نوار قیمتی نبوده و شمایل مختلفی دارند. همچنین الگوهای مختلف، تفاوت زیادی با اندیکاتور فراکتال از نظر کاربرد دارند. اگرچه بعضی از نرم‌افزارها، الگوهای نموداری را بر روی نمودار نشانه‌گذاری می‌کنند، اما بیشتر تحلیل‌گران به‌صورت دستی اندیکاتور فراکتال را ایجاد کرده و از آن استفاده می‌کنند.

الگوی فراکتال چه محدودیت‌هایی دارد؟

یک از اساسی‌ترین مشکلات فراکتال این است که بیشتر از حدمعمول در نمودار مشاهده می‌شود. سیگنال‌های کشف شده از اندیکاتور فراکتال همیشه هم تاثیرگذار نبوده و بهتر است پیش از اعتماد به آنها، سیگنال را با استفاده از دیگر اندیکاتورها نیز بررسی کنید. علاوه‌بر این برای کم کردن تعداد سیگنال‌های تولید شده از سوی فراکتال می‌توانید نمودار را در تایم فریم‌های بالاتر بررسی کنید. هرچه مدت زمان نمودار طولانی‌تر باشد، سیگنال کمتری تولید شده و دقت سیگنال‎ها افزایش پیدا می‌کند.

همچنین بهتر است فراکتال را در چند تایم فریم مختلف ترسیم کنید. اینکار نیز منجر به افزایش دقت سیگنال تولیدی می‌گردد. علی‌رغم تمامی ضعف‌ها، اندیکاتور Fractal کاربرد زیادی در تعیین و تشخیص جهت بازار دارد.

شاخص فراکتال به ما چه می‌گوید؟

اندیکاتور فراکتال، بیان‌گر تغییر روند است. فراکتال‌ها به طور کلی نشانگر شکل یو U هستند و همین موضوع یکی از نشانه‌های تغییر روند است. یک فراکتال نزولی موجب می شود که قیمت به سوی بالا و سپس به سوی پایین میل کند و یک وارون بزرگ پدید آید. از سوی دیگر یک فراکتال صعودی زمانی رخ می‌دهد که قیمت در حال ریزش باشد و پس از آن افزایش یابد. بدین صورت مجددا یک U شکل می‌گیرد.

اندیکاتور فراکتال را چگونه محاسبه کنیم؟

برای محاسبه اندیکاتور فراکتال مراحل زیر را طی کنید. توجه داشته باشید که این اندیکاتور بیشتر از ریاضیات با دقت بینایی ارتباط دارد.

• یک نقطه از کف یا سقف قیمت در نمودار را جدا کنید.
• اگر دو کف بالاتر از سمت چپِ اوج قیمت یا دو سقف پایین‌تر از سمت چپِ کف قیمت وجود داشت یعنی احتمالا الگوی فراکتالِ خود را پیدا کرده‌اید. با این حال برای تکمیل اندیکاتور به دو کندل دیگر در سمت راست نیاز دارید.
• اگر دو سقف پایین‌تر بعد از سقف قیمت رخ داد یعنی فراکتال نزولی تکمیل شده است. همچنین اگر دو کف بالاتر بعد از کف قیمت ایجاد شد یعنی فراکتال صعودی کامل شده است. برای سطوح حمایت/مقاومت می‌توانیم به جای اندیکاتور Alligator از ابزارهای مورد استفاده در استراتژی هتریک نظیر فیبوناچی دونقطه‌ای و سه‌نقطه‌ای استفاده کنیم و با تشکیل فراکتال در کلاستر‌های حمایتی/مقاومتی وارد معامله شویم.

تعریفی پایه از فراکتال‌ها از دید تحلیل تکنیکال کلاسیک

در تعریفی که جان مورفی از تحلیل تکنیکال ارائه داد، امواج درون روند به دو دسته جنبشی و اصلاحی دسته‌بندی می‌شوند. این دو موج خصوصیاتی کاملاً مخالف هم دارند. به طوریکه با توضیح مشخصات یکی می‌توانیم مشخصات دیگری را نیز تشخیص دهیم. آقای مورفی برای موج جنبشی ویژگی‌های زیر را عنوان کرد:

• همراستای روند شناسائی شده هستند.
• شیب حرکتی بالائی دارند. در نتیجه:
• بازه قیمتی بزرگی را در مدت زمان کوتاه طی می‌کنند.
• حجم معاملات در این امواج رو به افزایش است.
• فعالان بازار در طول این امواج با خوش‌بینی زیاد به معامله می‌پردازند.
• در طول این امواج استراحت‌های بسیار کوتاهی در طول حرکت شاهد هستیم. اندیکاتور فراکتال کاربرد زیادی داشته اما بهتر است از آن در کنار دیگر اندیکاتورها و الگوها استفاده کنید.